apirila 1-82022
apirila 1-8Gerrak dira erbesteratze behartuaren eta erresilientziaren prozesuen arrazoi nagusia munduan, eta Espainiako Gerra Zibila ez zen salbuespena izan. Ia milioi erdi pertsonak ihes egin zuten gatazka amaitu eta frankismoa hasi ondoren, baina erbestealdirik lazgarriena lehenago hasi zen, 37ko udaberrian: 35.000 haur inguru bidali zituzten Frantziara, Ingalaterrara, Belgikara, Suitzara, Danimarkara, SESBra edo Mexikora, irakasle gutxi batzuk ondoan zituztela eta haien familien baimenarekin; familia haiek beren haurrak urrutira bidaltzea onartu zuten, handik hilabete batzuetara itzuliko zirela sinetsita. Asko ez ziren inoiz itzuli.
Francok –zeinarentzat lehentasuna zen haur haiek “berreskuratzea” eta sistema berrian berriro heztea– gehienak aberriratu zituen, orduko Sobietar Batasunean hazi eta hezitako ia 3.000 haurrak izan ezik. Negoziazio gogorren ondoren, 50eko hamarkadaren amaieran itzultzen hasi ziren, eta diktadura itogarri batekin eta herrialde goibel batekin egin zuten topo, zeinarekin, onerako eta txarrerako, ez zuten batere zerikusirik.
80 urte baino gehiago igaro ondoren, oraindik bizi direnek maitasunez eta esker onez gogoratzen dute SESBk sortutako hamasei Haur Etxeetako bizitza. Parentesi alai bat bi gerren artean, kontuan izanik beren ondorioak sufritu eta bizitza osorako markatuko zituztela.
Helena Bengoetxea
Matrioskas. Las niñas de la guerraren zuzendaria
